Wat zou er gebeuren als alle spullen die je om je heen ziet, contact hebben met elkaar? Alice in wonderland of een reëel toekomstscenario?
Het wordt het Internet der Dingen genoemd (Internet of Things, IoT), waarbij niet langer alleen computers maar ook dingen met elkaar verbonden zijn. Het klinkt ver weg, maar het ontwikkelt zich snel.
Hoe kunnen spullen met elkaar praten? Dat is mogelijk door een kleine chip aan een product toe te voegen die op afstand leesbaar is. Een dergelijke chip zit bijvoorbeeld ook in je ov-chipkaart en in je nieuwe paspoort. Spullen met zo'n chip zonder batterijen of stroom kunnen uitzichzelf niet veel, maar in de buurt van een elektrisch apparaat kunnen ze daarmee communiceren. En nog interessanter, dat apparaat kan weer met internet en databases communiceren.
Wat kunnen we daarmee?
- Producten in supermarkten hebben nu een barcode, maar een chip zou dat kunnen vervangen, niet alleen voor de kassa, maar ook tegen diefstal, en voor geheel automatisch voorraadbeheer.
- Bij kleding kan de chip met de wasmachine of de stomerij het wasvoorschrift communiceren waardoor kleding altijd correct gewassen wordt.
- Bij een afvalscheiding kan aangegeven worden welke materialen in het product zitten.
Er zijn vele futurische toepassingen mogelijk, zoals kledingstukken die aangeven of ze wel bij jou en bijelkaar passen, op je telefoon precies kunnen zien waar je ook alweer je bergschoenen hebt opgeborgen.
Zie voor animaties over allerlei scenario's: http://www.ict-sensei.org/Sensei_090422/
Mobiel internet der dingen
Spullen beperken zich niet alleen voor bij jou thuis of in de winkel, ook vaar- en voertuigen kunnen deel gaan uitmaken van het internet der dingen. Zo is 30 juli j.l. door CDA een plan gelanceerd om fiestendiefstal te voorkomen door alle fietsen in Nederland van een radiografische chip te voorzien. Ook auto's komen op de digitale snelweg der dingen door toepassingen als rekeningrijden. En mensen, die zitten er met hun mobiel al lang op.
Internet der planten en dieren
Ook planten en dieren gaan deel uit maken van het internet. Het vervangt het ringen en oormerken van dieren en bovendien kunnen de chips geimplanteerd worden in het lichaam. In de veeteelt is de omschakeling naar rfid-chips in volle gang en het zal niet ver weg meer zijn dat je je geadopteerde koe kan volgen. Overigens is het implanteren van de chips bij mensen ook mogelijk. Bomen kunnen voorzien worden van een chip in de vorm van een klein spijkertje zodat ze bij illegaal kappen getraceerd kunnen worden.
Wat doet de overheid?
De Europese Commissie heeft in juni een actieplan uitgebracht. Momenteel worden er diverse congressen en expertbijeenkomsten georganiseerd (de Informal working group on the implementation of the RFID Recommendation is sinds juli actief) om te verkennen hoe het internet der dingen vormgegeven kan worden. Volgens dit actieplan zijn nationale overheden nauwelijks tot niet bewust van de consequenties die het internet der dingen voor de maatschappij gaat hebben. Door deze onbekendheid ontbreekt het momenteel zowel aan wet- en regelgeving op het gebied van privacy en standaardisatie.
De bezwaren en problemen
Zoveel mogelijkheden, zoveel problemen. Er zijn praktische problemen, zo zijn de chips nog te duur om in alle massaproducten te plaatsen. Er is het probleem van standaardisatie en technische protocollen om alles met elkaar te kunnen laten praten.
Maar veel belangrijker natuurlijk zijn de aspecten van privacy en misbruik. Wie mag welke gegevens lezen? En hoe voorkom je dat de gegevens toch worden gelezen? Welke datastromen komen beschikbaar en voor wie? Tot waar mogen fabrikanten hun producten volgen, wie mag weten wat jij bezit?
Ontwikkelingssnelheid
Het internet der dingen is in volle gang op verschillende deelgebieden. Bij de supermarkten, in de auto-industrie, in het openbaar vervoer, bij de politie, electronicabedrijven, in de landbouwsector, binnen de logistiek en beveiligingsbedrijven.
Het is alleen nog niet aan elkaar en aan internet gekoppeld. Dat is een kwestie van tijd. Momenteel is location based services sterk in opkomst, samen met augmented reality (dat vanaf 9 september ook door Apple neergezet gaat worden) en het mogelijk maakt de werkelijke wereld om ons heen getagd te zien.
De vraag is of de politiek en de maatschappij alle consequenties zullen doorzien. Waarschijnlijk niet, net zo min als de platenmaatschappijen, uitgeverijen, omroepen en postdiensten wisten wat ze met internet overkwam.
Het internet raakt nu niet alleen de kennis, maar ook de dingen om ons heen, en daar zijn grote materiele belangen mee gemoeid waarbij de gevolgen ongewis zijn. Het is zaak dat burgers en overheden de belangen van het individu en maatschappij hierbij goed in de gaten houden en de overheid regulerend optreedt. De komende jaren wordt het internet der dingen opgezet, en wij kunnen daar nu aan vormgeven.
Meer weten of aan de slag?
16 september organiseert de Europese Commissie een informatiebijeenkomst voor geinteresseerden die technologieprojecten willen starten op het gebied van het Internet der Dingen. De Europese Commissie stelt in oktober 37 miljoen euro voor projecten beschikbaar in het kader van het zevende kaderprogramma. Daarnast wordt Europese wetgeving voorbereid op het gebied van privacy onder de richtlijn voor gegevensbescherming.
informatie: http://ec.europa.eu/information_society/policy/rfid/index_en.htm
Europese Commissie, Directoraat-Generaal Information Society and Media, D4, unit 'Networked Enterprise and RFID', contact: alain.jaume@ec.europa.eu of algemeen INFSO-IOT-EUROPE@ec.europa.eu, hoofd van het unit: Gérald Santucci, +32-2-2968963.
16-9-2009 9:00 - 17:00 'Internet of Things and Enterprise environments', avenue de Beaulieu 25, room 0/S1, 1160 Auderghem-Brussels, Belgie